Ekonomik Sosyal ve Kültürel Haklar Komitesi (ESCR)
Türkiye Ekonomik, Sosyal ve Kültürel Haklar Uluslararası Sözleşmesini 2003 yılında onaylamıştır. Ekonomik, Sosyal ve Kültürel Haklar Komitesi Ekonomik, Sosyal ve Kültürel Haklar Uluslararası Sözleşmesi’nin taraf devletlerce uygulanmasını izleyen 18 bağımsız uzmandan oluşan bir organdır.
Komite’nin İşlevleri
Sözleşmeye Uygunluğun Gözden Geçirilmesi
Tüm taraf Devletler, ekonomik, sosyal ve kültürel hakların nasıl uygulandığına dair Komite’ye düzenli raporlar sunmakla yükümlüdür. Devletler ilk olarak Sözleşmeyi kabul ettikten sonraki iki yıl içinde ve daha sonra her beş yılda bir rapor sunmalıdır. Komite her raporu inceler ve endişelerini ve tavsiyelerini “sonuç gözlemleri” şeklinde taraf Devlete iletir.
Bireysel Başvuru Prosedürü
Komite, Sözleşme’nin bir taraf Devlet tarafından ihlal edilmesinin mağduru olduğunu iddia eden bir kişi veya bir grup kişiden veya onlar adına gelen ve şikayet olarak da bilinen bireysel başvuruları alabilir ve değerlendirebilir (ESKHUS’ye Ek İhtiyari Protokol’de belirtilmiştir).
Komite’nin bireysel şikayetleri alma yetkisine sahip olabilmesi için, ilgili taraf Devletin İhtiyari Protokolü onaylayarak Komite’nin yetkisini tanımış olması gerekir. Türkiye, bu Protokolü onaylamamıştır.
Genel Yorumlar
2024 yılı itibariyle Komite 26 genel yorum kabul etmiştir.
Türkiye’nin Raporlama Durumu
Türkiye’nin ve Komite’nin Nihai Gözlem Raporları
Türkiye, 2005 yılında sunması gereken ilk raporu onaydan üç yıl sonra ESK haklar Komitesine sunmuş ve Komite tarafından 2011 yılında değerlendirilmiştir. Komite, Türkiye’den, ikinci periyodik raporunu 30 Haziran 2016 tarihine kadar sunmasını talep etmiş olmasına karşı bu rapor 2023 yılı itibarıyla halen sunulmuş değildir.