I. METODOLOJİ VE DANIŞMA SÜRECİ
1. Bu raporun hazırlıkları İnsan Hakları Konseyi’nin (İHK) yayınladığı rehber ilkeler esas alınmak suretiyle Dışişleri Bakanlığı (DB) tarafından koordine edilmiştir. Hazırlık sürecinde ilgili devlet kurumları, ulusal insan hakları kurumları (UİHK), sivil toplum temsilcileri ve üniversitelerle danışma toplantıları yapılmış, bu kurumlar raporun içeriğine katkıda bulunmuşlardır.
2. Sivil toplumla danışma süreci iki aşamada gerçekleştirilmiştir. DB, sivil toplum paydaşları ve kamu kurumlarının katılımıyla, 30 Eylül 2019 tarihinde bir istişare toplantısı düzenlemiştir. Tüm paydaşlar, DB’nin internet sitesinde oluşturulan bağlantıyı kullanarak sürece katkıda bulunmaya davet edilmişlerdir. Ulusal raporda yer alan öncelikli konuların saptanmasında sivil toplum örgütlerinin katkıları belirleyici rol oynamıştır. Ulusal rapor, DB’nin internet sitesinde yayınlanmıştır.
3. Evrensel Periyodik İnceleme Mekanizması’nın (EPİM) 2015 yılında gerçekleştirilen ikinci tur incelemesi sırasında Türkiye’ye yöneltilen tavsiyeler Türkçe’ye çevrilmiş, ilgili tüm kamu kurumlarına ve UİHK’lara gönderilmiş ve uygulanmalarının izlenmesi amacıyla Reform Eylem Grubu’na (REG) sunulmuştur.
4. Bu rapor, Türkiye’nin ikinci tur EPİM incelemesinden bu yana insan hakları alanında yaşanan gelişmeler ile ikinci tur EPİM incelemesi sırasında yöneltilen ve Türkiye’nin kabul ettiği tavsiyelere odaklanacaktır.
II. ANA ÇERÇEVE
5. İncelenen dönemi doğru bir şekilde yansıtabilmek için, ilk olarak ana çerçevenin tüm yönleriyle ele alınması önemlidir. Türkiye, 15 Temmuz 2016 tarihinde, Fethullahçı Terör Örgütü (FETÖ) tarafından organize edilen ve yürütülen, daha önce görülmemiş derecede büyük ve vahşi bir darbe girişimi ile karşı karşıya kalmıştır. Darbe girişimi, 250’den fazla kişinin ölümüne ve binlerce insanın yaralanmasına sebep olmasının yanı sıra Türk demokrasisini ve anayasal düzeni, başta yaşam hakkı olmak üzere temel hak ve özgürlükleri hedef almıştır.
6. Özel sektör ve medyadaki varlığının yanı sıra devlet organlarına da sızmasıyla devletin güvenliğine karşı ciddi bir tehdit teşkil eden FETÖ ile etkin bir şekilde mücadele edilmesi amacıyla, darbe girişiminin hemen ardından Türk demokrasisinin devamlılığının sağlanması ve hukukun üstünlüğü ile vatandaşlarımızın hak ve özgürlüklerinin korunması için Olağanüstü Hal (OHAL) ilan edilmiştir. Karar, Meclis1 tarafından 21 Temmuz 2016 tarihinde onaylanmıştır.
7. Türkiye, OHAL ilanının ardından, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi (AİHS) ve Medeni ve Siyasi Haklara İlişkin Uluslararası Sözleşme (MSHS) kapsamındaki yükümlülüklerine ilişkin olarak derogasyon hakkına başvurmuştur. Derogasyon bildirimleri, bu Sözleşmelerin izin verdiği haklarla ilgili olarak, AİHS’nin 15. maddesi uyarınca Avrupa
Devamı için lütfen tıklayınız.
[pdf-embedder url=”https://epi-turkiye.net/web/wp-content/uploads/2020/01/epim-ulusal-rapor-gayri-resmi-turkce.pdf” title=”BM İnsan Hakları Konseyi 16/21 Sayılı Kararı Eki’nin Beşinci Paragrafı Uyarınca Sunulan Ulusal Raporu indirmek için tıklayınız”]